Sainte Chapelle van Parijs

Gebouwd op de Île de la Cité, de Sainte-Chapelle (ook wel Sainte-Chapelle du Palais genoemd) werd speciaal gebouwd om de Doornenkroon, een stuk van het Ware Kruis en andere relikwieën van de Passie te huisvesten.

Een monument dat waardig is om de mooiste relikwieën te huisvesten

Aan het begin van de 13e eeuw had keizer Boudewijn II van Courtenay, de laatste keizer van Constantinopel, dringend financiële steun nodig. Om zo snel mogelijk geholpen te worden, zette hij de meest waardevolle van zijn relikwieën te koop: de Doornenkroon, dat wil zeggen de kroon die op het hoofd van Jezus Christus werd geplaatst voor zijn kruisiging. In de hoop een koper en een bondgenoot te vinden om een nieuwe kruistocht te beginnen, ondernam hij in 1237 een lange reis door Europa, waar hij de Franse koning Lodewijk IX ontmoette. Hoewel deze laatste niet erg geneigd was om een nieuwe expeditie te beginnen, was hij echter zeer geïnteresseerd in de Heilige Kroon en de in Venetië verpande relikwieën. In ruil voor een bedrag van 135.000 livres werd de Doornenkroon naar Frankrijk gebracht en arriveerde in Parijs in 1239.

De volgende dag werd er een grote ceremonie georganiseerd, waarbij de relikwie werd neergelegd in de kapel van Saint-Nicolas de la Cité. Drie jaar later voegden twee nieuwe relikwieën, verkocht door Boudewijn II, zich bij Parijs: de relikwie van de Passie en een deel van het Ware Kruis (de kruis waarop Jezus zou zijn gekruisigd). Beschouwd als directe getuigen van het leven van Jezus en zijn kruisiging, zijn de drie relikwieën in het bezit van de koning bijzonder vereerd door de christenen. Lodewijk IX besloot daarom deze waardevolle relikwieën op een veel prestigieuzere plek te plaatsen dan de kleine kapel van Saint-Nicolas. Hij gaf de opdracht voor de bouw van een nieuwe kapel binnen het terrein van het oude koninklijke paleis op de Île de la Cité, speciaal bestemd om de heilige relikwieën te huisvesten.

Door de werking van de heilige geest…

Vreemd genoeg blijft de naam van de architect die verantwoordelijk is voor de Sainte-Chapelle tot op de dag van vandaag onzeker. De naam Pierre de Montreuil is in sommige geschriften genoemd, maar geen enkele tekst bevestigt echt deze hypothese. In 1240 was deze architect, wiens leven slecht bekend is en waarvan de bronnen verschillen over zijn werken, al een man van een bepaalde leeftijd die de gunst van de koning genoot. Hoewel sommige teksten zijn naam noemen, bevestigt geen enkele dat hij daadwerkelijk de auteur van het project is. De naam van de architect van de Sainte-Chapelle blijft dus nog steeds onzeker.

Feit is dat in 1242 de werkzaamheden begonnen en in 1248 werden voltooid; een prestatie als je kijkt naar het prachtige architectonische resultaat dat de kapel vormt. Er zijn geen technische of stilistische fouten gemaakt. De kapel is simpelweg een waar voorbeeld van precisie en architectonische finesse.

Lage kapel en hoge kapel

Volledig gewijd aan de Maagd, was de lage kapel van de Sainte-Chapelle vroeger gereserveerd voor de vaste bezoekers van het paleis. Ze valt op door de schemering die er heerst. Deze bijna mystieke verlichting is te danken aan de kleine ramen die deze zaal sieren, waarvan het plafond, dat zich laag bevindt, de vloer van de hoge kapel is.

Gewijd aan de relikwieën van de Kruisiging en gelegen boven de lage kapel, is de hoge kapel direct verbonden met de eerste verdieping van het Paleis Royal door een kleine deur. De toegang tot de hoge kapel was destijds dus volledig gereserveerd voor de koninklijke familie. De sfeer, de luchtige architectonische stijl, de grote glas-in-loodramen en het warm gekleurde licht in deze zaal contrasteren verrassend met de schemering van de lage kapel. Aan het einde van de zaal domineert een enorme rozet de ingang en overspoelt het de vloer, de muren en de sculpturen van de kapel met licht.

Een symbool van de mishandelde monarchie

Echt een symbool van de monarchie, was de Sainte Chapelle een van de eerste doelen van de revolutionairen van 1789. Hoewel twee derde van de glas-in-loodramen van de oorspronkelijke periode zijn, hebben de verschillende restauraties die het gebouw heeft ondergaan een deel van zijn panelen verwijderd. Evenzo zijn van de twaalf beelden van de apostelen die zich boven de pilaren van de kruisribben bevinden, alleen die welke het podium voor het koor sieren authentiek. De andere beelden zijn replica's waarvan de originelen, beschadigd tijdens de Franse Revolutie, zijn opgeslagen in het museum van Cluny.

Het meubilair, maar ook de stoelen, de jubé en alle koninklijke insignes zijn in deze periode ook vernietigd. De relikwieën en de kisten zijn overgebracht naar het Hôtel de la Monnaie om te worden gesmolten. Uiteindelijk kon alleen de Doornenkroon aan dit bloedbad ontsnappen. Om ruimte te maken voor de rekken werden er twee meter glas-in-loodramen uit de hoge kapel verwijderd, die tijdelijk was ingericht als archiefdepot. De zo verwijderde glas-in-loodramen zijn voor het grootste deel naar Engeland verkocht.

Van 1840 tot 1868 werden er eindelijk werkzaamheden ondernomen om het hele gebouw te restaureren en het zijn oorspronkelijke uiterlijk en erfgoedwaarde terug te geven.

Vermijd de wachtrijen door van tevoren uw tickets voor de Sainte-Chapelle aan te schaffen.

""