Geschiedenis van de Moulin Rouge

Na de nederlaag van Napoleon III tijdens de Frans-Pruisische oorlog van 1870 en de daaropvolgende economische depressie tot 1896, probeert Frankrijk zichzelf te herbouwen en de wonden te helen door onder te dompelen in zorgeloosheid, feest en lichtheid. Deze nieuwe wind die heel het Hexagoon overspoelt, wordt voornamelijk gevoeld in Parijs, de stad van excessen, waar de euforie van de periode de pijn van de oorlog vervangt. In die tijd maakt Europa grote sociale, politieke en economische vooruitgang en de algemene positieve stemming overtreft de littekens uit het verleden. In het hart van de Franse hoofdstad, die zelf urbanisatie en modernisering ondergaat, profiteren de Parijzenaars uit de middenklasse van de economische vooruitgang en genieten ze van cafés, cabarets en concertzalen. Dit is de Belle Époque. Te midden van al deze volksopwinding wordt de heuvel van Montmartre een waar symbool: de theaters en café-concerten worden de spraakmakende emblemen van Parijs in deze vreugdevolle periode die bijna 40 jaar zal duren.

In de genoemde context opent het Moulin Rouge voor het eerst zijn deuren op 6 oktober 1889. Gelegen aan de voet van Montmartre, kent de cabaret direct succes. Het visioen van de twee verantwoordelijke zakenmensen, Joseph Oller en Charles Zidler, slaat de spijker op zijn kop: ze kennen de smaak van de Parijzenaars perfect en willen van deze plek het ware hoofdkwartier maken voor de grootste nachtbrakers van de stad. Het publiek komt in groten getale. De bourgeoisie op zoek naar losbandigheid gaat erheen om te flirten met de prostituees. Schilders en schrijvers laten zich onderdompelen in de opwindende sfeer van de cabaret om inspiratie te vinden voor hun mooiste werken.

De decoratie van de cabaret is gemakkelijk herkenbaar: een molen met grote bewegende wieken, volledig rood geschilderd, versierd met een molenaar en een molenaarsvrouw die elkaar een samenzweerderige blik lijken toe te werpen vanuit de ramen. Binnen ontdekken feestgangers een immens dansvloer met een klein podium. De muren zijn bedekt met spiegels die het gedempte licht weerspiegelen dat uit de grote kroonluchters aan het plafond komt. Achter de molen bevindt zich een tuin voor zonnige dagen, waar een enorm gipsen olifant op ware grootte staat, afkomstig van de Wereldtentoonstelling van 1889. In het binnenste van de olifant laat een buikdanseres de hoofden van de benevelde gasten tollen. Het decor, bedacht door de Franse schilder en karikaturist Adolphe Léon Willette, is voor die tijd volledig revolutionair. Geen enkele andere plek is vergelijkbaar met Moulin Rouge en het succes is monumentaal.

De Moulin Rouge, tempel van feest en dans, werft de meest beroemde danseressen van die tijd. Maar het is een dans, genaamd de Quadrille, gecreëerd in 1850 door een danseres van de Bal Mabille, Céleste Mogador, die leidde tot de geboorte van de beroemdste Parijse danspas, de Franse Cancan. Op de opzwepende ritmes van Jacques Offenbach brengen de Quadrille-danseressen al de bourgeoisie van de stad in extase. Maar in feite werd de Franse Cancan zoals we die kennen bedacht aan de andere kant van Het Kanaal, in Londen. Deze dans, geïnspireerd door de Quadrille en verbeterd door de Engelse producent Charles Morton in 1861, zorgde voor een ware dansgekte.

Onfatsoenlijk, vrolijk en populair, dankt de Franse Cancan zijn populariteit aan de kunst om met één beenzwaai de benen hoog op te tillen en tegelijkertijd de rokken op te laten waaien. Gekleed in zwarte kousen, jarretels, kant en verleidelijke ruches betoveren de Cancan-danseressen letterlijk de klanten van de Moulin Rouge. Veel danseressen, zoals La Goulue, Miss Jenny of Nini Pattes-en-l'air, worden dan de symbolen van het cabaret en lokken klanten die op zoek zijn naar sensatie. De grote Franse schilder van die tijd, Henri de Toulouse-Lautrec, vereeuwigde deze kleurrijke dansscènes en nachtelijke waanzin in enkele van zijn nu beroemde werken.